Năm nay, thời tiết khá thuận lợi, trước ngày diễn ra lễ hội, thỉnh thoảng xuất hiện từng cơn mưa rào tưới mát cả vùng Cao nguyên đá khô cằn. Vì vậy trên những nương rẫy, hay từng dãy núi đang được hồi sinh bởi màu xanh ngát của cây ngô, cây lanh, cây đào, cây mận và cây rừng, bao phủ lên từng tảng đá núi tai mèo xám xịt, như báo hiệu tin vui về một vụ mùa bội thu, cuộc sống của nhân dân sẽ ấm no hơn. Lúc này, người dân đã tạm gác lại công việc nương rẫy quen thuộc của mình để giành thời gian trẩy hội mùa xuân, gặp lại bạn cũ. Tìm về điểm hẹn ngày xưa của chàng Ba, nàng Út mà như thấy bóng dáng của mình hòa quyện ở trong đó. Tuy không còn cảnh lãng mạn “Chàng ơi xuống núi cùng em, Hãy mang theo ngựa và đi một mình”, nhưng một số vợ chồng người Mông ở xã Cán Chu Phìn, xã Lũng Pù; dù cuộc sống có khá hơn đã mua được xe máy hay những gia đình còn nhiều khó khăn, mỗi lần xuống chợ tình Khâu Vai đều phải cuốc bộ nhưng vẫn giữ được những nét văn hóa truyền thống của dân tộc mình. Người vợ mặc váy với nhiều nét hoa văn sặc sỡ, chồng đội mũ nồi, mặc quần áo vải lanh đi giầy vải, vừa đi vừa thổi khèn như đang gọi bạn tình: “Người yêu ơi, hẳn không quên. Chiều nay đá núi, hoa rừng bên nhau. Cuộc đời hạnh phúc, buồn đau. Khâu Vai đến hẹn chợ tình tìm nhau”, tạo nên bản nhạc du dương da diết giữa núi rừng, thu hút sự quan tâm của du khách thập phương đến với lễ hội. Những ai cảm nhận được thì sẽ thấy tình cảm của người dân nơi đây vừa chân thành nhưng cũng không kém phần lãng mạn so với các đôi nam, nữ ở dưới xuôi khi bắt đầu yêu nhau.
Chợ tình Khâu Vai cũng là dịp để nam, nữ hò hẹn tìm hiểu nhau
Trong hành trình về chợ tình năm nay, tôi may mắn được gặp hai cặp đôi Nô, Mỷ đến từ xã Lũng Chinh, đã lên duyên vợ chồng từ phiên chợ tình Khâu Vai những năm trước. Họ cùng nhau về đây để ôn lại kỷ niệm đẹp đẽ – nơi bắt đầu tình yêu của mình, chứ không giống những cặp đôi khác “Yêu nhau nhưng không lấy được nhau”. Hay nghệ nhân thổi khèn Mua Mí Sính cùng người chú ruột ở thôn Nà Cuổng 2, xã Niêm Tòng, huyện Mèo Vạc, đã lặn lội đi bộ từ nhà đến xã Khâu Vai, mong muốn gặp được nghệ nhân cùng sở thích chỉ để giao lưu về những bài khèn hay nhất, mà quên đi mệt mỏi đường xa. Còn chị Phàn Thị Hoa, dân tộc Dao và bảy người khác đều ở xã Minh Tân, huyện Vị Xuyên, lần đầu tiên được đi chợ tình Khâu Vai cũng rất thích thú với các hoạt động văn hóa, văn nghệ ở đây, bởi ở địa phương mình chưa bao giờ được xem những chương trình hay như thế. Có lẽ mỗi người đến Khâu Vai đều có những lý do và cảm nhận riêng, khác nhau, nhưng chung quy lại đều vì chữ “tình”; có người mong muốn đi tìm “một nửa của mình đã lỡ hẹn những năm trước”, các bạn trẻ thì đi tìm người yêu để hẹn hò kết duyên vợ chồng; còn những đấng nam nhi bậc cao niên đến chợ tình thì mong được gặp lại bạn cũ, trút bầu tâm sự với nhau về cuộc sống, qua những chén rượu nồng sau một năm hoặc nhiều năm mới có dịp hội tụ về đây. Vì thế đã tạo nên phiên chợ tình Khâu Vai giàu màu sắc, trở thành độc nhất vô nhị và sống mãi trường tồn với thời gian, gần 100 năm qua.
Du khách trải nghiệm cưỡi ngựa về chợ tình trên Cung đường tình yêu
Cuộc gặp nào cũng đến lúc phải chia tay, mọi người trở về với cuộc sống đời thường của mình nhưng trong lòng đầy lưu luyến, bịn rịn, chỉ tiếc rằng “sao chợ tình diễn ra ngắn ngủi quá”, vì nhiều điều muốn tâm sự mà chưa nói hết đành phải hẹn hò gặp lại vào phiên chợ năm sau,…!
