Tuy nhiên, cùng với phát triển của nền kinh tế thị trường, nhiều nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc đang có nguy cơ bị mai một dần; một số hủ tục lạc hậu như ma chay dài ngày, cưới xin linh đình, tốn kém vẫn còn tồn tại hoặc công tác bảo tồn văn hóa chưa gắn với phát triển du lịch,..đã ảnh hưởng rất lớn đến phát triển kinh tế xã hội. Trong khi đó, kể từ khi Cao nguyên đá Đồng Văn được công nhận là thành viên mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu năm 2010, lượng du khách đến với Mèo Vạc ngày càng nhiều, có nhu cầu khám phá, tìm hiểu các nét văn hóa đặc sắc của đồng bào nơi đây.
Xác định bảo tồn, phát triển văn hóa gắn với du lịch là một trong bốn nhiệm vụ trọng tâm của Đại hội Đảng bộ huyện Mèo Vạc lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2015-2020; Ban chấp hành Đảng bộ huyện Mèo Vạc đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/HU, về bảo tồn, phát triển văn hóa gắn với du lịch, giai đoạn 2016-2020. Trong đó tập trung ưu tiên xây dựng Đề án đưa văn hóa truyền thống các dân tộc địa phương vào giảng dạy trong trường học, bắt đầu từ năm học 2016-2017. Sau một học kỳ triển khai, bước đầu đã có 37/55 đơn vị trường học tham gia, với 724 lớp = 15.980 học sinh. Nhiều trường đã có sự đầu tư triển khai khá hiệu quả như: Trường PTDTBT Tiểu học Giàng Chu Phìn, trường PTDTBT THCS Tát Ngà, trường PTDTBT THCS Cán Chu Phìn và trường PTDT Nội trú huyện Mèo Vạc. Bên cạnh đó, huyện còn tổ chức Liên hoan dân ca, dân vũ nhằm tạo sân chơi cho các nghệ nhân dân gian, học sinh các đơn vị trường học tham gia trình diễn hay cử hội nghệ nhân dân gian các xã, thị trấn luân phiên biểu diễn phục vụ du khách vào tối thứ bảy hàng tuần tại chợ đêm Mèo Vạc.
Trao đổi về vấn đề này, đồng chí Mua Hồng Sinh, Phó chủ tịch UBND huyện Mèo Vạc cho biết: "So với các năm trước, công tác bảo tồn, phát triển văn hóa gắn với du lịch của huyện trong năm 2016 đã có sự chuyển biến, khởi sắc rõ rệt. Nhiều hoạt động văn hóa được tổ chức đã thu hút đông đảo du khách, người dân và các em học sinh tham gia". Để tạo ra được những kết quả đó, huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, các xã, thị trấn xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ ngay từ đầu năm. Trong đó tập trung khuyến khích, phát huy tốt vai trò của hội nghệ nhân dân gian trong công tác bảo tồn những nét văn hóa mang đậm bản sắc của dân tộc mình, bằng việc tham gia truyền dạy các bài múa khèn Mông, Lễ hội cầu Mưa của dân tộc Lô Lô, Lễ hội múa Kiếm, múa Trống của dân tộc Giáy,...cho học sinh trong trường học. Hay tham gia biểu diễn tại Ngày hội Văn hóa dân tộc Mông, Lễ hội chợ tình Khâu Vai được huyện duy trì tổ chức hàng năm hoặc tại các phiên chợ đêm Mèo Vạc đã thu hút nhiều khách du lịch đến thưởng thức. Bên cạnh đó, huyện cũng rất chú trọng đến duy trì văn hóa chợ phiên, nhằm tạo ra các buổi sinh hoạt văn hóa bổ ích cho người dân địa phương sau những ngày lao động vất vả. Từ việc tổ chức tốt các hoạt động văn hóa văn nghệ dân gian tại chợ đêm Mèo Vạc cộng với sức hút của hoa Tam giác mạch, dẫn đến lượng du khách đến tham quan ngày càng đông, góp phần thúc đẩy ngành dịch vụ phát triển. Vì vậy, đến nay toàn huyện có 16 cơ sở lưu trú, 5 nhà hàng lớn và hàng chục quán ăn bình dân. Trong đó, có 3 khách sạn, 13 nhà nghỉ với 288 phòng nghỉ đáp ứng nhu cầu cho hơn 1000 khách lưu trú. Đây chính là hướng đi mới trong việc khai thác những tiềm năng, thế mạnh của địa phương để phát triển du lịch bền vững trong thời gian tới.
Hệ thống khách sạn, nhà hàng của huyện mọc lên ngày càng nhiều đáp ứng tốt nhu cầu của du khách đến thăm Cao nguyên đá Đồng Văn
Một mùa xuân mới đã về trên quê hương Mèo Vạc, những tín hiệu khởi sắc về công tác bảo tồn, phát triển văn hóa gắn với du lịch trong năm qua sẽ là tiền đề quan trọng để huyện tiếp tục đẩy mạnh duy trì tổ chức các hoạt động văn hóa truyền thống phục vụ tốt du khách thập phương đến tham quan, trải nghiệm, khám phá về mảnh đất và con người nơi đây.
